• Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
  • Skip to footer

Queresta

Mens en organisatie evenwichtig in beweging

  • Home
  • Over mij
    • Waarden
    • Visie
    • Taal en systeem denken
  • Portefeuille
  • Blog
  • Contact

Archives for 2022

Wie ben ik, als niemand mij begrijpt?

26 October 2022

“Bij waarheidsvinding is het ‘waarom’ wezenlijker dan het ‘hoe of wat’.”

Deze nogal opmerkelijke uitspraak komt uit de koker van een rechter (mr. Andrea Dantuma, o.a. raadsheer-plaatsvervanger bij het Gerechtshof in Den Haag). Al sinds het verschijnen van “Mag ik je grootluisteren?”, het boek waarin dit citaat staat opgetekend, dwarrelt hij in mijn hoofd.

Natuurlijk staat deze uitspraak niet op zichzelf. De zoektocht naar het ‘waarom’, zoals hier bedoeld, leidt tot begrijpen. Tot inzicht krijgen in een situatie waar je zelf niet bij bent geweest en waar tóch over geoordeeld moet worden.

Oók in de zorg- hulp- en dienstverlening wordt -helaas- soms geoordeeld zonder dat er écht begrepen wordt. Gelukkig hebben de meeste oordelen niet zo’n verstrekkende gevolgen als het oordeel van een rechter. Desondanks kan de schade groot zijn.

Recent sprak ik met een team begeleiders binnen een intramurale setting. Zij vertelden openhartig over de soms stroef lopende contacten met ouders. In de gedetailleerde beschrijving van één specifieke casus vielen woorden te beluisteren als muggeziften, controlerend, drammerig, geen vertrouwen in de begeleiding, dwingend. Veelal beladen termen die niet de indruk wekken dat er een fijne, begripvolle relatie bestaat. Naarmate we verder inzoomden op details en enkele begeleiders zich verplaatsten in de positie van betreffende ouders werd meer en meer duidelijk ‘waarom’ betreffende ouders dit gedrag vertonen. Woorden als verantwoordelijkheidsgevoel, bezorgdheid, grote betrokkenheid, eigen schuldgevoel, rouwproces versus acceptatie, erkenning etc. passeerden de revue. Woorden die opvallend genoeg ruimte gaven voor begrijpen.  En die een andere betekenis geven aan de relatie.

Net als in de rechtbank dienen we dit begrijpen niet te verwarren met instemmen of vergoelijken. Begrijpen is echter wél een belangrijke en wellicht zelfs cruciale stap op weg naar beweging. Naar toenadering. Naar ‘samen’.

Begrepen worden zou wel eens een fundamentele behoefte kunnen zijn. Want, wie ben ik als niemand mij begrijpt? Hoe kan ik mij ontwikkelen, ontplooien, manifesteren als niemand mij begrijpt?

En ook in dit blog heeft de rechter het laatste woord. Al is het maar vanwege de m.i. universele bruikbaarheid van dit inzicht.

“In het recht is er wat je een leidend principe of moreel uitgangspunt zou kunnen noemen; alle betrokkenen moeten zich gehoord voelen. Als een verdachte zich gehoord voelt, is de uitspraak makkelijker te accepteren. Als een slachtoffer zich gehoord voelt, kan hij gemakkelijker door met zijn leven.”

Filed Under: blog

Gewoon je best doen

4 September 2022

“Misschien moet ik niet zo mijn best doen en me maar gewoon door de stroom laten meevoeren. Het is tenslotte zijn uur. Hij betaalt voor mijn tijd.”

Aldus een bijzondere ontboezeming van psychiater Irvin D. Yalom over zijn ervaring binnen de psychotherapeutische setting.

Hoe zeer Yalom echter z’n best doet, er volgt geen of weinig beweging. Cliënt in kwestie herkent de vragen niet, kan of wil er niets mee en raakt zelfs enigszins geïrriteerd door de interventies van Yalom. Hij heeft een eigen agenda en maakt Yalom steeds opnieuw duidelijk dat hij de vragen niet begrijpt, dat hij ze niet interessant of belangrijk vindt én dat hij iets anders wil vertellen. En eigenlijk is het dus vooral Yalom die het niet begrijpt.
Hoe meer deze zijn best doet om de regie te houden, hoe meer hij die regie verliest. En hoe méér hij het contact met cliënt verliest.
Een herkenbaar fenomeen dat zich in veel contacten manifesteert. En dat leidt tot schurende situaties, onbegrip, verwijdering. Zelfs daar waar toenadering gezocht wordt.

Gelukkig neemt Yalom uiteindelijk zijn gevoel serieus en durft hij de twijfels over zijn eigen aanpak te accepteren en te onderzoeken. Hij stelt zich, hardop zelfs, de vraag wat hij eigenlijk aan het doen is en deelt die gevoelens met zijn gesprekspartner. Daardoor ontstaat er vreemd genoeg zowel rust als beweging. Rust in het contact, beweging in het gesprek. Vóórdat een cliënt in beweging komt zal hij zich gehoord moeten voelen. Zal hij moeten voelen dat hij er mag zijn. Dat hij serieus genomen wordt. Met heel zijn hebben en houden.

Soms is minder doen eigenlijk hard werken. Luisteren, volgen, begrijpen. Aandachtig zijn.
In het kader van een grootschalige aanpak om de leefbaarheid en veiligheid in kwetsbare wijken te verbeteren werd uitvoerig met bewoners gesproken over wensen, verwachtingen en prioriteiten. De ‘opbrengst’ van die gesprekken was enigszins verrassend, op onderdelen zelfs onverwacht. Niet waar wij, professionals en beleidsmakers in eerste instantie aan dachten.
En dáár zit waarschijnlijk de crux.
“Aandacht is niet waar jij aan dacht”, las ik in ‘Grootluisteren’ (Petra Hiemstra).

Laten we daar maar eens aan denken.

Filed Under: blog, Geen categorie

Primary Sidebar

recente blogs

Waarde(n)loze taal

14-03-2023

Wie ben ik, als niemand mij begrijpt?

26-10-2022

Gewoon je best doen

04-09-2022

Hoe moeilijk kan het zijn?

13-01-2021

Vertrouwen doet iets goeds met mensen

16-10-2020

Footer

contact

info@queresta.nl
06-81907489
Tongerseweg 420
6215 AE Maastricht

Website delen

share-linkedin share-facebook share-mail share-twitter share-google

volg mij

  • LinkedIn

webontwerp: zo!ontwerp

  • Home
  • Over mij
    • Waarden
    • Visie
    • Taal en systeem denken
  • Portefeuille
  • Blog
  • Contact